دی آزوته و کوپل کردن رنگزای راکتیو بر روی کالای سلولزی

از جمله گروه رنگزاهای متداول روز جهت رنگرزی کالای سلولزی، دسته رنگزاهای راکتیو می باشند که تنوع قابل ملاحظه ای در ساختار مولکولی این گروه رنگزاها وجود دارد. این دسته از مواد رنگزا دارای ثبات های تر نسبتاً فابل قبولی بوده و در بسیاری از آن ها می توان ساختار شیمیایی آزو را مشاهده کرد. لذا بنظر میرسد که بتوان با تخریب رنگزا و سپس کوپل کردن گروه آمین دی آزوته شده با کوپل شونده های مختلف، بتوان رنگزاهایی جدید با فامهای متنوع ایجاد کرد. در این تحقیق، کالاهای سلولزی رنگرزی شده با رنگزای راکتیو c.i.reactive nlack5 و رنگزاهای مستقیم ‍c.i.dorect black22 و c.i.direct yellow50 که دارای گروه آزو هستند. با مواد برداشت کننده سولفالکسالات سدیم، کلرید قلع و هیدروسولفیت سدیم در معرض واکنش های شیمیایی احیا قرار گرفتند، تا باند آزو شکسته شده و بی رنگ گردند. سپس توسط اسید نیتروس، روی گروه آمینی که از تخریب رنگزا به وجود آمده بود. واکنش دی آزوتاسیون انجام گرفت. در نهایت با مواد کوپله کننده (1) naphtholو naphtholas واکنش کوپلاسیون روی داد. لذا با انجام واکنش کوپلاسیون رنگزای جدیدی تولید شد و فام کاملا متفاوتی ظاهر گردید. بررسی ها نشان داد که کوپله کننده های مختلف منجر به تولید رنگزاهای متفاوت و ظهور فام های متنوع می شوند. سپس روی رنگزاهای جدیدی که در پایان فرآیندهای تخریب، دی آزوتاسیون و کوپلاسیون به دست آمده بودند، ثبات های شسنشویی، نورر و سایشی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رنگزاهای جدید، از اثبات های خوبی، تقریباً مشابه رنگزاهای پایه برخوردارند. استحکام کالای سلولزی طی مراحل مختلف فرآیند تخریب، دی آزوتاسیون و کوپلاسیون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مرحله تخریب رنگزا، تاثیر بیشتری روی استحکام کالا دارد. لذا سعی شد با تغییر دادن غلظت ماده برداشت کننده و زمان فرآیند تخریب، شرایط بهینه ای جهت تخریب رنگزا با کمترین کاهش در استحکام به دست آورد.